Liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư, Chính phủ đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định để thực hiện phân quyền cho UBND cấp tỉnh quyết định chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở, khu đô thị.

Phát triển nhà ở xã hội cần quan tâm hàng đầu đến người lao động, công nhân.

Theo đó, Chính phủ đề nghị sửa đổi Điểm c, Khoản 1, Điều 75 (tương ứng sửa đổi Khoản 1, Điều 23 Luật Nhà ở) theo hướng, ngoài đất ở hợp pháp, nhà đầu tư có quyền sử dụng các loại đất khác không phải là đất ở để đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại. Điều kiện là các dự án đất này đã được quy hoạch, có trong kế hoạch sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt theo luật về đất đai, trừ trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh.

Cùng đó, sau khi được cấp có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư, nhà đầu tư phải chuyển mục đích sử dụng các loại đất khác thuộc dự án đầu tư sang đất ở và thực hiện các nghĩa vụ tài chính liên quan. Việc này nhằm đảm bảo tính minh bạch, không thất thoát ngân sách.

Thẩm tra sửa đổi này, ông Vũ Hồng Thanh - Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế cho biết, đa số ý kiến Uỷ ban Pháp luật (cơ quan chịu trách nhiệm thẩm tra nội dung này) tán thành việc thay đổi này, nhưng đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ, làm rõ vướng mắc nào xuất phát từ quy định của luật, vướng mắc nào do các nguyên nhân khác để đề xuất giải pháp khắc phục phù hợp.

“Việc sửa đổi cần bảo đảm thận trọng, chặt chẽ, khả thi, tháo gỡ được các vướng mắc thực tế hiện nay, cũng như bảo đảm quản lý chặt chẽ đất đai, phòng ngừa việc trục lợi chính sách, thống nhất của pháp luật”, ông Thanh nhấn mạnh.

Trong khi đó, có ý kiến cho rằng đây là chính sách lớn, tác động đến nguồn thu ngân sách nhà nước từ đất đai, có thể tác động đa chiều đến thị trường bất động sản. Vì thế, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ đánh giá thận trọng, kỹ lưỡng hơn các tác động của chính sách, dự báo tình hình chuyển mục đích sử dụng đất, khả năng phát sinh khiếu nại, tố cáo về đất đai để báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.

“Dự thảo luật cần làm rõ việc áp dụng quy định với trường hợp nhà đầu tư có quyền sử dụng với các loại đất khác không phải là đất ở, nhưng đã gần hết thời hạn sử dụng đất”, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế nêu.

Về thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất thuộc dự án đầu tư mà không phải đất ở, để bảo đảm sự kết nối Luật Đầu tư và Luật Nhà ở, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị làm rõ các điều kiện nhà đầu tư phải đáp ứng để được cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong quá trình chờ được chấp thuận chủ trương đầu tư.

Cùng với đó, dự thảo cũng đưa ra phương án sửa đổi phân quyền cho UBND cấp tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư không phân biệt quy mô diện tích đất, dân số thuộc phạm vi bảo vệ II của di tích được cấp có thẩm quyền công nhận là di tích quốc gia, di tích quốc gia đặc biệt. Đồng thời, bổ sung nội dung thẩm định đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư gồm “Đánh giá về sự phù hợp của dự án đầu tư với yêu cầu bảo vệ, phát huy giá trị của di sản văn hóa và các điều kiện theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa”.

“Theo quy định này, việc thực hiện các dự án đầu tư xây dựng công trình bảo vệ và phát huy giá trị di tích ở khu vực bảo vệ II đối với di tích quốc gia và di tích quốc gia đặc biệt sẽ phải tuân thủ các yêu cầu, điều kiện và phải được sự đồng ý bằng văn bản của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa. Quy định này tạo cơ chế để tăng cường giám sát, kiểm tra khi phân cấp, đảm bảo các cơ quan quản lý nhà nước về văn hóa có ý kiến đối với dự án ngay từ khâu chấp thuận chủ trương đầu tư”, Bộ trưởng Lê Thành Long nhấn mạnh.

Thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, để phân cấp cho địa phương, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư và rút ngắn thời gian thực hiện dự án, nhưng không mâu thuẫn với Luật Di sản văn hóa và tránh các cách hiểu khác nhau trong quá trình thực hiện; đa số ý kiến đề nghị quy định rõ theo hướng đây chỉ là các “dự án đầu tư được cho phép theo Luật Di sản văn hóa”; tách thành tiểu mục riêng quy định liên quan đến các dự án đầu tư trong khu vực I và II của các di sản; bổ sung quy định cụ thể hơn về công tác giám sát và trách nhiệm của UBND, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong việc thẩm định và chấp thuận chủ trương đầu tư.