Câu hỏi:
Công ty đang quan tâm thực hiện dự án nhà ở xã hội, Công ty xin hỏi Bộ Xây dựng nội dung như sau:
1. Tại Điểm c Khoản 2 Điều 57 Luật Nhà ở quy định về chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội: “c) Trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã có quyền sử dụng đất hợp pháp, phù hợp với quy hoạch xây dựng nhà ở, có đủ điều kiện làm chủ đầu tư và có nhu cầu xây dựng nhà ở xã hội thì doanh nghiệp, hợp tác xã đó được giao làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội;”
2. Tại Điều 11 Nghị định số 25/2020/NĐ-CP ngày 28/02/2020, được sửa đổi tại Khoản 4 Điều 108 Nghị định 31/2021/NĐ-CP ngày 26/03/2021 quy định về Điều kiện xác định dự án đầu tư có sử dụng đất “Dự án đầu tư có sử dụng đất phải lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của Nghị định này khi đáp ứng các điều kiện sau đây: 1. Thuộc các dự án quy định tại điểm b khoản 1 Điều 1 Nghị định này mà không sử dụng vốn đầu tư công để xây dựng công trình. Dự án xây dựng khu đô thị, nhà ở thương mại; trụ sở văn phòng làm việc; công trình thương mại, dịch vụ được phân loại theo quy định của pháp luật về xây dựng. Trường hợp dự án có nhiều công năng, dự án đầu tư có sử dụng đất được xác định căn cứ công trình chính của dự án hoặc công trình chính có cấp cao nhất trong trường hợp dự án có nhiều công trình chính theo quy định của pháp luật về xây dựng. 2. Thuộc danh mục dự án cần thu hồi đất được duyệt theo quy định của pháp luật về đất đai, thuộc khu đất do Nhà nước đang quản lý, sử dụng mà sẽ được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc Ban quản lý khu kinh tế giao đất, cho thuê đất cho nhà đầu tư được chấp thuận. 3. Thuộc chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở theo quy định của pháp luật về nhà ở; chương trình phát triển đô thị (nếu có) theo quy định của pháp luật về phát triển đô thị. 4. Phù hợp với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch xây dựng có tỷ lệ 1/2.000 hoặc tỷ lệ 1/500 (nếu có) hoặc quy hoạch phân khu đô thị có tỷ lệ 1/2.000 hoặc tỷ lệ 1/5.000 theo quy định của pháp luật. 5. Không đủ điều kiện để tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai. 6. Không thuộc trường hợp quy định tại điểm b khoản 4 Điều 22 và Điều 26 của Luật Đấu thầu.”.
3. Tại Điều 3 Thông tư 09/2021/TT-BXD ngày 16/8/2021 của Bộ Xây dựng quy định về nguyên tắc lựa chọn chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội theo hình thức đấu thầu: “1. Dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội phải lựa chọn chủ đầu tư theo hình thức đấu thầu phải đáp ứng các điều kiện theo quy định tại khoản 2, 3, 5 và 6 Điều 11 Nghị định số 25/2020/NĐ-CP ngày 28 tháng 02 năm 2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư (đã được sửa đổi, bổ sung tại khoản 4 Điều 108 Nghị định số 31/2021/NĐ-CP ngày 26 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Đầu tư) và các điều kiện sau: a) Không sử dụng nguồn vốn quy định tại khoản 1 Điều 53 Luật Nhà ở để đầu tư xây dựng công trình; b) Không thuộc các trường hợp quy định tại điểm c và d khoản 2 Điều 57 Luật Nhà ở (trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 8 Thông tư này); c) Đã có Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án theo quy định của pháp luật về đầu tư; d) Có quy hoạch chi tiết xây dựng đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.” Như vậy, Luật Nhà ở năm 2015 và Nghị định số 25/2020/NĐ-CP ngày 28/02/2020 nêu trên không quy định điều kiện phải có QHCT tỷ lệ 1/500 để phục vụ việc lựa chọn chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; Ngoài ra, theo Luật Quy hoạch đô thị thì việc lập QHCT tỷ lệ 1/500 chỉ được thực hiện sau khi có chủ đầu tư dự án. (Khoản 7 Điều 19 Luật Quy hoạch Đô thị năm 2009 quy định:“Chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng tổ chức lập quy hoạch chi tiết khu vực được giao đầu tư.”)
Đề nghị Bộ Xây dựng hướng dẫn một số nội dung như sau:
1) Việc Thông tư 09/2021/TT-BXD ngày 16/8/2021 yêu cầu phải có quy hoạch chi tiết tại khu vực dự án để phục vụ công tác lựa chọn chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội theo hình thức đấu thầu có phù phù hợp với Luật Nhà ở năm 2015, Luật Quy hoạch Đô thị và Nghị định số 25/2020/NĐ-CP ngày 28/02/2020 hay không?
2) Trường hợp khu vực dự kiến bố trí dự án Nhà ở xã hội (được bố trí trên đất hợp pháp của Doanh nghiệp) nhưng mới có quy hoạch phân khu thì thực hiện như thế nào? Trách nhiệm lập QHCT tỷ lệ 1/500 là của ai?
Trả lời:
1. Việc lựa chọn chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội theo hình thức đấu thầu:
- Tại điểm b khoản 7 Điều 108 Nghị định số 31/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư (sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 16 Nghị định số 25/2020/NĐ-CP ngày 28 tháng 02 năm 2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư) có quy định: “3. Đối với dự án theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 1 Nghị định này, căn cứ quy định của pháp luật chuyên ngành, bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ ban hành quy định hoặc trình Thủ tướng Chính phủ ban hành quy định về lập, phê duyệt và công bố danh mục dự án; phương pháp và tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất và các nội dung khác (nếu có), bảo đảm mục tiêu cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế, trong đó bao gồm nội dung.”.
- Tại khoản 7 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20 tháng 10 năm 2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội có quy định: “Bộ Xây dựng hướng dẫn quy định về điều kiện, tiêu chí lựa chọn chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.”.
- Tại khoản 1 Điều 3 Thông tư số 09/2021/TT-BXD ngày 16/8/2021 của Bộ Xây dựng hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội và Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20 tháng 10 năm 2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội có quy định:
“1. Dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội phải lựa chọn chủ đầu tư theo hình thức đấu thầu phải đáp ứng các điều kiện theo quy định tại khoản 2, 3, 5 và 6 Điều 11 Nghị định số 25/2020/NĐ-CP ngày 28 tháng 02 năm 2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư (đã được sửa đổi, bổ sung tại khoản 4 Điều 108 Nghị định số 31/2021/NĐ-CP ngày 26 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Đầu tư) và các điều kiện sau:
a) Không sử dụng nguồn vốn quy định tại khoản 1 Điều 53 Luật Nhà ở để đầu tư xây dựng công trình; b) Không thuộc các trường hợp quy định tại điểm c và d khoản 2 Điều 57 Luật Nhà ở (trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 8 Thông tư này); c) Đã có Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án theo quy định của pháp luật về đầu tư; d) Có quy hoạch chi tiết xây dựng đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.”.
- Như vậy, căn cứ các quy định pháp luật nêu trên thì việc lựa chọn chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội theo hình thức đấu thầu thực hiện theo quy định của Thông tư số 09/2021/TT-BXD ngày 16/8/2021 của Bộ Xây dựng là phù hợp với các quy định pháp luật về nhà ở, đấu thầu, đầu tư. Theo đó, một trong các điều kiện của dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội phải lựa chọn chủ đầu tư theo hình thức đấu thầu là quy hoạch chi tiết xây dựng đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
2. Việc lựa chọn chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội đối với tổ chức có quyền sử dụng đất hợp pháp:
- Tại điểm c khoản 2 Điều 57 Luật Nhà ở có quy định: “Trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã có quyền sử dụng đất hợp pháp, phù hợp với quy hoạch xây dựng nhà ở, có đủ điều kiện làm chủ đầu tư và có nhu cầu xây dựng nhà ở xã hội thì doanh nghiệp, hợp tác xã đó được giao làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội;”.
- Tại khoản 7 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 của Chính phủ có quy định: “Đối với trường hợp quy định tại điểm c khoản 2 Điều 57 Luật Nhà ở thì thực hiện theo quy định của pháp luật đầu tư. Nhà đầu tư đăng ký làm chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội phải đáp ứng điều kiện có chức năng kinh doanh bất động sản theo quy định của pháp luật kinh doanh bất động sản và trong văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời xác định nhà đầu tư đó làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội;”.
- Tại Điều 7 Thông tư số 09/2021/TT-BXD ngày 16/8/2021 của Bộ Xây dựng có quy định:
“1. Đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội quy định tại điểm c khoản 2 Điều 57 Luật Nhà ở thì nhà đầu tư đăng ký làm chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội phải đáp ứng điều kiện có chức năng kinh doanh bất động sản theo quy định của pháp luật kinh doanh bất động sản.
2. Cơ quan có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư thực hiện dự án theo quy định tại khoản 5 Điều 29 Nghị định số 31/2021/NĐ-CP đối với nhà đầu tư được lựa chọn làm chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội theo quy định tại khoản 1 Điều này.”.
Như vậy, pháp luật về nhà ở chỉ quy định trường hợp doanh nghiệp có quyền sử dụng đất hợp pháp, phù hợp với quy hoạch xây dựng nhà ở, đáp ứng điều kiện có chức năng kinh doanh bất động sản theo quy định của pháp luật kinh doanh bất động sản thì được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư thực hiện dự án xây dựng nhà ở xã hội trên diện tích đất hợp pháp đó.
Việc lập, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 thực hiện theo quy định của Luật Quy hoạch đô thị năm 2009 (khoản 7 Điều 19). Việc phê duyệt quy hoạch đô thị thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của cơ quan nhà nước, thực hiện theo quy định của Luật Quy hoạch đô thị năm 2009 và được sửa đổi, bổ sung tại Luật số 35/2018/QH14.
Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản
https://moc.gov.vn/vn/pages/ChiTietHoiDap.aspx?chID=5582