Xây dựng và đô thị

Trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới Quốc hội sau kỳ họp thứ hai và kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV về phát triển nhà ở theo hướng quỹ đất

Phát triển đô thị, nhà ở, công sở và thị trường bất động sản
Trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới Quốc hội sau kỳ họp thứ hai và kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV về phát triển nhà ở theo hướng quỹ đất

Câu hỏi:

Bộ Xây dựng nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Thanh Hóa gửi tới Quốc hội sau kỳ họp thứ hai và kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV do Ban Dân nguyện chuyển đến theo công văn số 19/BDN ngày 10/01/2022 với nội dung kiến nghị: Đề nghị Bộ Xây dựng xem xét, điều chỉnh lại quy định việc phát triển nhà ở theo hướng quỹ đất dùng để phát triển nhà ở xã hội phải được xác định theo quy hoạch phân khu làm cơ sở thực hiện. Đối với các dự án nhà ở thương mại cần dành một số tiền tương đương 20% giá trị tiền sử dụng đất thương phẩm của dự án phải nộp để làm quỹ phát triển nhà ở xã hội”.

Trả lời:

Vế vấn đề này, Bộ Xây dựng đã có công văn 1001/BXD-QLN trả lời như sau:

Liên quan đến việc xác định quỹ đất 20% tại các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị: Theo quy định tại Khoản 1 Điều 56 Luật Nhà ở năm 2014 thì khi phê duyệt quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng nông thôn, quy hoạch xây dựng khu công nghiệp, khu nghiên cứu đào tạo, Ủy ban nhân dân có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch có trách nhiệm xác định rõ diện tích đất để xây dựng nhà ở xã hội.

Theo quy định tại khoản 4 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội thì trường hợp dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị có quy mô sử dụng đất từ 2 ha trở lên tại các đô thị loại đặc biệt và loại I hoặc từ 5 ha trở lên tại các đô thị loại II và loại III phải dành 20% tổng diện tích đất ở trong các đồ án quy hoạch chi tiết được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật dành để xây dựng nhà ở xã hội.

Như vậy, theo quy định của pháp luật về nhà ở thì phần diện tích quỹ đất dành để phát triển nhà ở xã hội của một dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị được xác định bằng 20% tổng diện tích đất ở (đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật) trong bản vẽ quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt của dự án đó. Trong thời gian qua, việc thực hiện quy định trên đã tạo được quỹ đất, phát triển được nhiều nhà ở xã hội cho các đối tượng. Tuy nhiên cũng phát sinh tồn tại, vướng mắc là đối với các quy hoạch phân khu đã bố trí đủ quỹ đất 20% thì khi lựa chọn chủ đầu tư các dự án thành phần của quy hoạch đó thì theo quy định chủ đầu tư các dự án thành phần này vẫn phải dành quỹ đất 20%. Điều này có thể phá vỡ quy hoạch phân khu đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Liên quan đến số tiền tương đương 20% giá trị tiền sử dụng đất thương phẩm của dự án phải nộp để làm quỹ phát triển nhà ở xã hội, pháp luật về nhà ở hiện hành đã có các quy định về nội dung này, cụ thể là:

Tại khoản 3 Điều 5 Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 4 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 của Chính phủ) có quy định: Trường hợp có sự thay đổi quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết của địa phương dẫn đến việc bố trí quỹ đất 20% tại dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị không còn phù hợp thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận; Trường hợp được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm xác định giá trị tiền sử dụng đất phải nộp đối với quỹ đất 20% tại dự án theo đúng quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật có liên quan; số tiền thu được phải bổ sung vào ngân sách địa phương dành để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên phạm vi địa bàn.

Tại điểm a khoản 19 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 của Chính phủ có quy định: Bộ Tài chính có trách nhiệm hướng dẫn theo thẩm quyền việc quản lý, sử dụng khoản tiền sử dụng đất phải nộp đối với quỹ đất 20% tại dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị theo quy định tại khoản 3 Điều 5 Nghị định này.

Mặc dù vậy, thực tế triển khai các quy định nêu trên tại một số địa phương còn có bất cập, hạn chế trong việc quản lý, sử dụng số tiền thu được từ quỹ đất 20% dành để phát triển nhà ở xã hội.

Nhận diện được các tồn tại, khó khăn vướng mắc nêu trên, trong thời gian vừa qua, Bộ Xây dựng đã đề xuất và trình Chính phủ và được Chính phủ giao nghiên cứu, xây dựng nội dung sửa đổi Luật Nhà ở năm 2014, trong đó đã đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến quỹ đất dành để phát triển nhà ở xã hội theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết (về cách thức xác định, tỷ lệ quỹ đất dành để xây dựng nhà ở; về trường hợp bố trí khu đô thị nhà ở xã hội tập trung; việc quản lý, sử dụng khoản tiền sử dụng đất phải nộp đối với quỹ đất 20% tại dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị không thực hiện bố trí quỹ đất dành để xây dựng nhà ở xã hội).


Nguồn: Công văn 1001/BXD-QLN

 

ĐT: (024) 35522216 / (024) 33120207